Επέμβαση Συγγενούς Καταρράκτη
O καταρράκτης είναι η θόλωση του ενδοφθάλμιου φακού. Μπορεί να παρουσιαστεί τους πρώτους μήνες της ζωής και τότε ονομάζεται συγγενής καταρράκτης ή να κάνει την εμφάνισή του στην παιδική ηλικία και τότε ονομάζεται νεανικός καταρράκτης. Υπολογίζεται ότι ο συγγενής καταρράκτης είναι υπεύθυνος για το 5% – 20% των περιπτώσεων τύφλωσης στην παιδική ηλικία παγκοσμίως. Ο συγγενής καταρράκτης μπορεί να είναι μονόπλευρος ή αμφοτερόπλευρος και διαφέρει στο μέγεθος, στη μορφολογία και στο βαθμό της θόλωσης του φακού, ενώ μπορεί να κυμαίνεται από μία κηλίδα στο πρόσθιο τμήμα του φακού μέχρι ολική θόλωση του φακού. Υπάρχουν διάφοροι τύποι καταρράκτη όπως ο πρόσθιος πολικός, όταν η θολερότητα εντοπίζεται στο πρόσθιο τμήμα του φακού, ο οπίσθιος πολικός όταν η θολερότητα εντοπίζεται στο οπίσθιο τμήμα του φακού και ο πυρηνικός όταν η θολερότητα εντοπίζεται στο κέντρο του φακού.
Σε ότι αφορά την αιτία του συγγενή καταρράκτη θα λέγαμε ότι τις περισσότερες φορές αυτή είναι άγνωστη και στη περίπτωση αυτή η κληρονομικότητα φαίνεται να παίζει το μεγαλύτερο ρόλο. Οι συγγενείς καταρράκτες, ιδιαίτερα όταν είναι αμφοτερόπλευροι, μπορεί να αποτελούν μέρος διαφόρων μεταβολικών συνδρόμων όπως γαλακτοζεμία, νόσος Wilson, Σακχαρώδης διαβήτης και υπασβεστιαιμία. Επίσης, είναι πολύ συχνοί σε παιδιά που πάσχουν από σύνδρομο Down. Λοιμώξεις που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια της κύησης όπως έρπητας ζωστήρας, ερυθρά, σύφιλη, τοξοπλάσμωση, κυτταρομεγαλοϊός και ανεμοβλογιά αποτελούν άλλη μία αιτία εμφάνισης συγγενούς καταρράκτη.
Τέλος, το τραύμα αποτελεί άλλη μία αιτία καταρράκτη την παιδική ηλικία η οποία και πρέπει να διερευνάται ειδικά όταν υπάρχουν και άλλα σημάδια κακοποίησης στο παιδί.
Ανεξάρτητα όμως από την αιτιολογία του συγγενούς καταρράκτη, η διάγνωση του θα πρέπει να γίνεται έγκαιρα ώστε να αντιμετωπιστεί σωστά. Υπάρχουν νεογνά με ήπιο καταρράκτη τα οποία είναι ασυμπτωματικά και αυτό καθυστερεί τη διάγνωσή τους για χρόνια. Σε άλλες περιπτώσεις, η έλλειψη αντίδρασης των ματιών στο φως, η ύπαρξη στραβισμού και η καθυστέρηση της ανάπτυξης του νεογνού μπορεί να αποτελούν τα πρώτα σημάδια. Επίσης, κάποιοι καταρράκτες μπορεί να δημιουργούν φωτοφοβία στο έντονο φως και κάποιοι άλλοι να δημιουργούν νυσταγμό λόγω της χαμηλής οπτικής οξύτητας, ειδικά οι αμφοτερόπλευροι. Το κυριότερο βέβαια σύμπτωμα είναι η λευκή αντανάκλαση του φωτός στην κόρη του οφθαλμού η οποία μπορεί να γίνει αντιληπτή από τους γονείς αλλά και από τον ίδιο τον παιδίατρο.
Η διάγνωση του καταρράκτη γίνεται από Παιδοφθαλμίατρο ο οποίος θα εξετάσει το νεογνό ή το παιδί εξονυχιστικά. Ανάλογα με τα ευρήματα είναι δυνατόν να προτείνει και μία σειρά εργαστηριακών εξετάσεων ειδικά στις περιπτώσεις εκείνες όπου υπάρχει υποψία συστηματικής νόσου που να σχετίζεται με την εμφάνιση του καταρράκτη ή όταν αυτός είναι αμφοτερόπλευρος.
Θεραπευτική Προσέγγιση
Σε ότι αφορά τη θεραπευτική προσέγγιση του συγγενούς καταρράκτη, αυτή είναι κατά κανόνα χειρουργική. Αξίζει όμως να αναφερθεί ότι δεν χρειάζονται όλοι οι συγγενείς καταρράκτες χειρουργική αποκατάσταση. Έτσι, θολερότητες του φακού μικρότερες των 3 mm, οι οποίες βρίσκονται παρακεντρικά στο φακό μπορεί να χρειαστούν μόνο παρακολούθηση. Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή συγγενείς καταρράκτες οι οποίοι είναι μεγάλοι και καλύπτουν ολόκληρο το φακό χρήζουν άμεσης χειρουργικής αφαίρεσης. Σχετικά με το πότε θα πρέπει να επέμβουμε χειρουργικά, θα λέγαμε ότι από τις 6 μέχρι τις 8 εβδομάδες ο καταρράκτης θα πρέπει να έχει αφαιρεθεί προκειμένου να αποκατασταθεί η όραση.
Η χειρουργική αφαίρεση του συγγενούς ή νεανικού καταρράκτη γίνεται με γενική αναισθησία. Ο χειρουργός, αφού αφαιρέσει τον φακό, θα πρέπει να αποφασίσει για το εάν θα το τοποθετήσει ενδοφθάλμιο φακό κατά τη διάρκεια του χειρουργείου αφαίρεσης του φακού ή θα επιλέξει να τον τοποθετήσει αργότερα. Η απόφαση αυτή εξαρτάται συνήθως από την ηλικία του ασθενούς κατά τη διάρκεια της επέμβασης και ο χειρουργός θα πρέπει να συζητήσει εκτενώς με τους γονείς προκειμένου να ενημερωθούν για τις πιθανές επιπλοκές που η μία ή η άλλη θεραπευτική αντιμετώπιση θα έχει.
Γιατί να επιλέξω την Δρ. Αδαμοπούλου;
Η παιδοφθαλμίατρος έχει εξειδικευθεί στην αντιμετώπιση των οφθαλμικών προβλημάτων των παιδιών, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της παιδικής οφθαλμολογίας και τις ειδικές ανάγκες των μικρών ασθενών. Επιπλέον, διαθέτει την εξειδίκευση και την εμπειρία για να επικοινωνεί αποτελεσματικά με τα παιδιά και να διεξάγει εξετάσεις με ευαισθησία και κατανόηση. Η επίσκεψη στην κυρία Αδαμοπούλου, παρέχει στους γονείς τη βεβαιότητα ότι η όραση και η υγεία των παιδιών τους βρίσκονται σε καλά χέρια.
Στην περίπτωση που τοποθετηθεί ενδοφθάλμιος φακός κατά την επέμβαση αφαίρεσης του καταρράκτη, ο γονέας θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα χρειαστεί στο μέλλον να αντικατασταθεί από άλλο ενδοφακό λόγω αλλαγών στην όραση του παιδιού και στη διαθλαστική δύναμη του ματιού. Εάν δεν τοποθετηθεί ενδοφακός τότε θα πρέπει να γίνει αποκατάσταση της όρασης του παιδιού ή νεογνού με τη χορήγηση φακών επαφής ή γυαλιών τα οποία και θα πρέπει να αλλάζουν πολύ συχνά δεδομένου ότι οι οπτικές τους ανάγκες αλλάζουν όσο μεγαλώνουν. Μετά δηλαδή την αφαίρεση του καταρράκτη αρχίζει η διαδικασία της οπτικής αποκατάστασης του νεογνού ή παιδιού η οποία είναι αρκετά επίπονη για τους γονείς και απαιτεί την συνεργασία τους προκειμένου να είναι αποτελεσματική.
Μετά το πέρας του χειρουργείου, το παιδί δεν χρειάζεται να εισαχθεί στο νοσοκομείο και επιστρέφει στο σπίτι έχοντας το χειρουργημένο του μάτι «κλεισμένο» με ειδική γάζα.
Μετά το πέρας του χειρουργείου, το παιδί δεν χρειάζεται να εισαχθεί στο νοσοκομείο και επιστρέφει στο σπίτι έχοντας το χειρουργημένο του μάτι «κλεισμένο» με ειδική γάζα. Την επόμενη μέρα, γίνεται η αφαίρεση της γάζας που καλύπτει το μάτι από τον χειρουργό και αρχίζει η εφαρμογή σταγόνων αντιφλεγμονωδών αλλά και αντιβιοτικών προκειμένου να ελεγθεί η φλεγμονή και να προληφθεί η εμφάνιση μόλυνσης, η οποία θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την όραση του παιδιού. Οι σταγόνες αυτές συνεχίζονται για διάστημα 1 μηνός και σταδιακά μειώνονται. Μετά το πέρας της πρώτης μετεγχειρητικής εβδομάδας αρχίζει η αποκατάσταση της όρασης του παιδιού ή νεογνού με έλεγχο του διαθλαστικού σφάλματος και χορήγηση ειδικών φακών επαφής (σε περίπτωση μονόπλευρης αφαίρεσης του καταρράκτη) ή γυαλιών (σε περίπτωση αφαίρεσης του καταρράκτη αμφοτερόπλευρα).
Χωρίς την έγκαιρη παρέμβαση, ο συγγενής καταρράκτης θα προκαλέσει μειωμένη οπτική οξύτητα δηλαδή αμβλυωπία στο αντίστοιχο μάτι. Η αμβλυωπία μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση στραβισμού αλλά και νυσταγμού τα οποία και θα συνοδεύουν το παιδί για το υπόλοιπο της ζωής του. Για το λόγο αυτό, ο προληπτικός παιδοφθαλμολογικός έλεγχος στην ηλικία των 6 μηνών είναι εξαιρετικής σημασίας για την πρόληψη οφθαλμολογικών επιπλοκών που θα έχουν καταστροφικές συνέπειες στην όραση του παιδιού.
Σημαντική Συμβουλή:
Οι πληροφορίες που θα βρείτε στα κείμενά μας αν και έγκυρες,
σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την εξατομικευμένη διάγνωση.
Εάν αντιμετωπίζετε το οποιαδήποτε πρόβλημα,
μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με την παιδο-οφθαλμίατρο
Χρυσαυγή Αδαμοπούλου.
Φόρμα Επικοινωνίας
