Υπερμετρωπία είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία ο ασθενής δεν μπορεί να δει καθαρά κοντά. Συχνά αναφέρεται και ως το αντίθετο της μυωπίας αλλά στην ουσία τα παιδιά με υπερμετρωπία μπορεί να μην βλέπουν καλά ούτε μακριά. Πιο συγκεκριμένα, το είδωλο του αντικειμένου στο οποίο το παιδί εστιάζει δεν σχηματίζεται πάνω στον αμφιβληστροειδή αλλά πίσω από αυτόν. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι τα διαθλαστικά μέσα του οφθαλμού (κερατοειδής, φακός) είναι πιο αδύναμα για το συγκεκριμένο μήκος του οφθαλμού ή επειδή η προσθοπίσθια διάμετρος του οφθαλμού είναι μικρότερη για τη δεδομένη ηλικία του ασθενούς.
Στην παιδική και νεογνική ηλικία, η προσθοπίσθια διάμετρος του οφθαλμού είναι ούτως ή άλλως μικρή, οπότε κάποιου βαθμού υπερμετρωπία είναι αναμενόμενη. Κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και όσο το μάτι μεγαλώνει, η υπερμετρωπία μειώνεται. Αυτό όμως δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το μάτι θα καταλήξει να είναι εμμετρωπικό (φυσιολογικό), δηλαδή χωρίς κάποιο διαθλαστικό σφάλμα. Τις περισσότερες φορές, κάποιου βαθμού υπερμετρωπία παραμένει ή μπορεί τελικά το μάτι να καταλήξει μυωπικό. Σε κάθε περίπτωση, η υπερμετρωπία σε ένα παιδί αυξάνεται μέχρι την ηλικία των 6 με 7 ετών και από κει και μετά μειώνεται σταδιακά μέχρι το τέλος της εφηβείας όπου και ολοκληρώνεται η ανάπτυξη του παιδιού.
Στο ανθρώπινο μάτι υπάρχει ένας μηχανισμός που λέγεται προσαρμογή χάρη στον οποίο ο φακός αλλάζει σχήμα και αποκτά μεγαλύτερη διαθλαστική δύναμη βοηθώντας το μάτι να εστιάσει καλύτερα στα κοντινά αντικείμενα. Η προσαρμογή οφείλεται στη δράση του ακτινωτού μυός, ενός δηλαδή δακτυλιοειδούς μυός ο οποίος περιβάλλει το φακό και όταν συσπάται αλλάζει το σχήμα του και εστιάζει καλύτερα στα αντικείμενα που βρίσκονται κοντά. Η προσαρμογή όμως αυτή συνδυάζεται και με ένα άλλο φαινόμενο, το φαινόμενο της σύγκλισης. Όταν εστιάζουμε μακριά, τα μάτια μας είναι απολύτως ευθυγραμμισμένα. Όταν όμως πρόκειται να εστιάσουμε κοντά, τα μάτια μας πρέπει να συγκλίνουν προς τα έσω προκειμένου να εστιάσουμε σωστά σε συγκεκριμένο κοντινό αντικείμενο. Έτσι, όταν το παιδί εστιάζει σε κοντινό αντικείμενο τα μάτια προσαρμόζουν (αυξάνεται δηλαδή η διαθλαστική τους δύναμη) και συγκλίνουν (στρέφονται δηλαδή προς τα έσω). Σε περίπτωση λοιπόν όπου υπάρχει υψηλή υπερμετρωπία η οποία δεν έχει διορθωθεί με γυαλιά τα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν συγκλίνοντα στραβισμό (προσαρμοστική εσωτροπία) στην προσπάθειά τους να «διορθώσουν» το διαθλαστικό σφάλμα και να δουν καθαρά. Δεν εμφανίζεται βέβαια σε όλες τις περιπτώσεις προσαρμοστική εσωτροπία. Πέρα από την εμφάνιση του στραβισμού, τα παιδιά με υψηλού βαθμού υπερμετρωπία εμφανίζουν κοπιωπία, αίσθημα κόπωσης δηλαδή και πονοκεφάλους στην προσπάθεια που καταβάλλουν να διορθώσουν το διαθλαστικό σφάλμα. Επίσης, μπορεί να εμφανίζουν και αμβλυωπία, δηλαδή μειωμένη οπτική οξύτητα στο ένα ή και στα δύο μάτια.
Είναι λοιπόν εξαιρετικής σημασίας να γίνει έγκαιρα και σε μικρή ηλικία παιδοφθαλμολογικός έλεγχος προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχει υπερμετρωπία η οποία χρήζει διόρθωσης με γυαλιά, αν συνυπάρχει στραβισμός ή αμβλυωπία προκειμένου να αντιμετωπιστούν σωστά. Ο σωστός παιδοφθαλμολογικός έλεγχος περιλαμβάνει έλεγχο της διόφθαλμης όρασης, έλεγχο της οφθαλμοκινητικότητας, της οπτικής οξύτητας, και φυσικά έλεγχο του μεγέθους του διαθλαστικού σφάλματος ο οποίος θα πρέπει να γίνεται με τη χορήγηση σταγόνων κυκλοπληγίας και σκιοσκοπία.
Σε ότι αφορά τη θεραπευτική αντιμετώπιση, θα πρέπει αρχικά να εντοπίζεται με ακρίβεια το μέγεθος της υπερμετρωπίας και στη συνέχεια να χορηγούνται γυαλιά. Σε περίπτωση που συνυπάρχει στραβισμός χορηγείται ολόκληρη η υπερμετρωπική διόρθωση, σε περίπτωση όπου δεν υπάρχει στραβισμός χορηγείται ένα μέρος της υπερμετρωπικής διόρθωσης. Μετά τη χορήγηση των γυαλιών θα πρέπει να γίνεται επανέλεγχος στους 3 μήνες προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπήρξε βελτίωση της οπτικής οξύτητας και του στραβισμού (σε περίπτωση που αυτός προϋπήρχε). Στην πρώτη περίπτωση είναι δυνατόν ο οφθαλμίατρος να προτείνει την κάλυψη του ενός οφθαλμού αν έχει αναπτυχθεί αμβλυωπία ενώ στη δεύτερη περίπτωση και εφόσον υπάρχει σημαντικός υπολειπόμενος στραβισμός να προτείνει τη χειρουργική αντιμετώπισή του.
Γιατί να επιλέξω την Δρ. Αδαμοπούλου;
Η παιδοφθαλμίατρος έχει εξειδικευθεί στην αντιμετώπιση των οφθαλμικών προβλημάτων των παιδιών, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της παιδικής οφθαλμολογίας και τις ειδικές ανάγκες των μικρών ασθενών. Επιπλέον, διαθέτει την εξειδίκευση και την εμπειρία για να επικοινωνεί αποτελεσματικά με τα παιδιά και να διεξάγει εξετάσεις με ευαισθησία και κατανόηση. Η επίσκεψη στην κυρία Αδαμοπούλου, παρέχει στους γονείς τη βεβαιότητα ότι η όραση και η υγεία των παιδιών τους βρίσκονται σε καλά χέρια.
Είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε ότι τα παιδιά που έχουν υψηλή υπερμετρωπία δεν παραπονούνται ποτέ ότι δεν βλέπουν καθαρά. Αυτό συμβαίνει γιατί ένα παιδί με μέτριου βαθμού υπερμετρωπία μπορεί να προσαρμόζει και να εστιάζει καθαρά σε ένα κοντινό αντικείμενο χωρίς να φοράει γυαλιά χάρις στο μεγάλα αποθέματα προσαρμοστικής δύναμης που διαθέτει. Επίσης, όταν αυτή εντοπίζεται μόνο στον έναν οφθαλμό είναι ακόμα πιο δύσκολη η εντόπιση της καθώς το παιδί δεν δείχνει σημεία ότι δεν βλέπει καλά. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να γίνεται προληπτικός πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος από την προσχολική ηλικία και στη συνέχεια ανά τακτά χρονικά διαστήματα προκειμένου να διαπιστώνεται η ύπαρξη ή μη των διαθλαστικών σφαλμάτων και να διορθώνονται εγκαίρως.
Ένα θέμα που προκύπτει επίσης με τα υπερμετρωπικά γυαλια είναι ότι επειδή λειτουργούν σαν μεγεθυντικοί φακοί μεγαλώνουν τα μάτια του παιδιού με αποτέλεσμα να δέχεται πειράγματα από το περιβάλλον και τους συμμαθητές του. Είναι συχνή ερώτηση των γονιών αν τα γυαλιά αυτά μπορούν να αντικατασταθούν από φακούς επαφής. Η απάντηση είναι πάντοτε εξατομικευμένη και εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς αλλά και από το βαθμό υπευθυνότητάς του.
Σημαντική Συμβουλή:
Οι πληροφορίες που θα βρείτε στα κείμενά μας αν και έγκυρες,
σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την εξατομικευμένη διάγνωση.
Εάν αντιμετωπίζετε το οποιαδήποτε πρόβλημα,
μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με την παιδο-οφθαλμίατρο
Χρυσαυγή Αδαμοπούλου.
Φόρμα Επικοινωνίας
